΄Έκλαψα, παρακάλεσα και το θαύμα έγινε...

Πρόγραμμα Αρχιεπισκόπου

ΣΑΒΒΑΤΟ  15. 02. 2020

ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ "ΕΠΑΥΛΗ" -  ΚΑΡΔΙΤΣΑ

18.00  Τελετή κοπής Πρωτοχρονιάτικης Βασιλόπιτας του Γενικού Φιλοπτώχου Ταμείου της Ι. Μητροπόλεως Θεσσαλιώτιδος & Φαναριοφερσάλων

ΔΕΥΤΕΡΑ  17. 02. 2020

ΚΕΝΤΡΟ ΓΕΡΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ Ι. ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΑΘΗΝΩΝ
(Δήλεσι Βοιωτίας)

10.30  Ιδρυτική Συνέλευση του "Κέντρου Ερεύνης και Μελέτης Βοιωτίας"   

Ο π. Λίβυος στη Σχολή Γονέων & Νέων Ζευγαριών της Ι. Μητροπόλεως Γρεβενών

Η λαγαρή ροή της γλώσσας του π. Χαραλάμπους Παπαδόπουλου, ο οποίος είναι γνωστός και ως π. Λίβυος, ομόρφυνε και πλούτισε την Σχολή Γονέων και Νέων Ζευγαριών της Ι.Μ. Γρεβενών, για τον μήνα Φεβρουάριο.

Με ένα θέμα που αφορά σε όλους τους γονείς και με τίτλο: «Γονείς γεμάτοι ενοχές», ο ομιλητής υποστήριξε πως «… η ζωή έχει πάντα κάτι το μεταβλητό και έτσι ανατρέπονται οι σχεδιασμοί μας. Δημιουργώντας ενοχές… Όμως, η Εκκλησία φέρνει τα πάντα στο παρόν, στο ‘σήμερον’. Εμείς αντίθετα, δολοφονούμε το παρόν, ενώ ο λογισμός μένει στο παρελθόν ή στο μέλλον, εξιδανικεύοντας είτε το ένα είτε το άλλο. Ο μεγαλύτερος πειρασμός είναι να θέλεις να αποφύγεις το παρόν του σταυρού που περνάς… Η ενοχή πηγάζει από μία σύγκρουση: της δικής μας επιθυμίας ή ονείρου με κάποιου άλλου… Η μεγαλύτερη φυλακή είναι να εγκλωβιστείς στα μάτια του άλλου, δηλαδή να θέλεις να αρέσεις στους άλλους… Μία ακόμη φυλακή είναι η κατηγορία αλλά και ο έπαινος από τους άλλους, ιδίως με το δεύτερο που είναι το σύνδρομο του αγγελισμού. Ο Θεός ζητά όχι την τελειότητά μας αλλά την αυθεντικότητά μας… Πρώτα πρέπει να αποδεχτούμε ότι είμαστε και φως και σκοτάδι, αλλά θα ασχολούμαστε μόνο με το φως… Μία άλλη σύγκρουση είναι αυτό που είμαι σε σχέση με αυτό που φαντάζομαι ότι είμαι… Όλα αυτά οδηγούν στις ενοχές των γονέων, όπως: η αίσθηση πως είμαι ελλιπής…, η επιλογή να μην κάνουμε το σωστό, ενώ το γνωρίζουμε…, η μεταβίβαση των ευθυνών από τον ένα γονέα στον άλλο…, η απουσία από το σπίτι…, η έλλειψη όρεξης για να ασχοληθούμε με τα παιδιά…, η προσπάθειά να αποκρύψουμε τις αδυναμίες μας…, Τα παιδιά πρέπει να έχουν σύνολη εικόνα της ζωής, μέσα στο σπίτι…, η σύγκριση με άλλους. Όλες τις παραπάνω ενοχές τις αντιλαμβάνονται τα παιδιά και γίνονται χειριστικά προς τους γονείς…».

Με μια αίθουσα κατάμεστη από γονείς, γεμάτους ενοχές ή όχι, τα ερωτήματα κράτησαν αμείωτο το ενδιαφέρον την βραδιά που έκλεισε με απαλλαγμένους αρκετούς από τις ενοχές τους.

Πως μετατρέπεται η θλίψη και ο πόνος σε χαρά

Πως μετατρέπεται η θλίψη, ο πόνος, η στεναχώρια, το άγχος, το στρες, η πίεση σε χαρά και γαλήνη; Μπορεί η θλίψη και η στεναχώρια να γίνουν χαρά και ευτυχία; Εμείς οι χριστιανοί που λέμε ότι πιστεύουμε και έχουμε εμπιστοσύνη στον Ιησού Χριστό, πως δεν καταφέρνουμε να μετατρέπουμε τη θλίψη και τον πόνο σε χαρά; Τι ακριβώς χρειάζεται να κάνει ο άνθρωπος ώστε να είναι χαρούμενος με όσα του συμβαίνουν στη ζωή; Πως γίνεται ο άνθρωπος που έχει στεναχώρια, άγχος και πόνο στη ζωή του για ένα γεγονός, να μην μπορεί να βρει τη γαλήνη και την ευλογία του Χριστού, ενώ ο Χριστός με πολλή αγάπη την δίνει απλόχερα σε όλους μας; Με ποιους τρόπους μπορεί ο άνθρωπος να μετατρέψει τη θλίψη και τον πόνο σε χαρά; Ποιο είναι το λάθος που κάνουν οι άνθρωποι και κυριεύονται από θλίψη και πόνο;

Η βυζαντινή μουσική στο επίκεντρο των «Φωτίων 2020» της Ιεράς Μητροπόλεως Κίτρους

Ένα πολύ σημαντικό μουσικολογικό γεγονός  με θέμα «Βυζαντινή Μουσική: Από τη θεωρία στην πράξη» πραγματοποιήθηκε το απόγευμα του Σαββάτου 8 Φεβρουαρίου στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Πνευματικού Κέντρου της Ιεράς Μητροπόλεως Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος «Ο Άγιος Φώτιος», στο πλαίσιο των «Φωτίων 2020».  

          Μια μοναδική  εκδήλωση μουσικής, ιστορικής και ψαλτικής τέχνης που  έγινε με τη φροντίδα και τις ευλογίες του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχη κ. Γεωργίου και κατάφερε να συνδυάσει  στοιχεία προβολής του πνεύματος και της πλούσιας βυζαντινής πολιτισμικής δεξαμενής.

          Η Ιερά Μητρόπολη και η Ενωμένη Ρωμηοσύνη  σε συνεργασία  με τον Σύλλογο Ιεροψαλτών νομού Πιερίας  «Όσιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω», την ομώνυμη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής και Παραδοσιακών Οργάνων της  Ιεράς  Μητροπόλεως Κίτρους, τους Βυζαντινούς Μελωδούς της Γ.Ε.Χ.Α. Κατερίνης και το Μουσικό Σχολείο Κατερίνης πρόβαλλαν  τη μουσική παράδοση και την ψαλτική τέχνη.

          Το πρόγραμμα ξεκίνησε με την παρουσίαση της εκδόσεως «κοινωνικά παλαιών διδασκάλων, μέρος Β'» της Ενωμένης Ρωμηοσύνης από τον κ. Σιδηρόπουλο Γεώργιο, φιλόλογο και μέλος της Ε.ΡΩ.

          Στη συνέχεια το λόγο έλαβε ο κ. Μανούσης Δημήτριος, πρωτοψάλτης και διευθυντής της Σχολής Βυζαντινής και Παραδοσιακής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως «Όσιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω»  που ανέπτυξε το θέμα «Η προσευχή στην ψαλτική τέχνη».

           Ακολούθησαν η εισήγηση με θέμα «Η Βυζαντινή Μουσική ως μέσο παιδείας και προσέγγισης της Ορθόδοξης Πίστης μας» από τον κ. Μπούγια Στέργιο, θεολόγο, Ιεροψάλτη και μέλος της Ε.ΡΩ. και η εισήγηση με θέμα «Ιστορία του κοινωνικού-κοινωνικά παλαιών διδασκάλων», από τον κ. Ξάφη Νικόλαο, πρωτοψάλτη και καθηγητή της Σχολής Βυζαντινής και Παραδοσιακών Οργάνων της Ιεράς Μητροπόλεως.

          Η εκδήλωση πλαισιώθηκε από ύμνους από τον Βυζαντινό Χορό του Συλλόγου Ιεροψαλτών Ν. Πιερίας «Όσιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω» με χοράρχη τον κ. Καραμούζα Δημήτριο, από τον Βυζαντινό Χορό του Μουσικού Σχολείου Κατερίνης με χοράρχη τον κ. Φακαλή Νικόλαο, από τους «Βυζαντινούς Μελωδούς» της  Γ.Ε.Χ.Α. Κατερίνης με χοράρχη τον κ. Μαρινόπουλο Κωνσταντίνο και τον Βυζαντινό Χορό της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής και Παραδοσιακών Οργάνων της Ιεράς Μητροπόλεως με χοράρχη τον κ. Μανούση Δημήτριο.

          Όλες οι χορωδίες απέδωσαν εξαιρετικά, με απόλυτη πιστότητα και συνοχή, ιερά μελωδήματα της βυζαντινής μουσικής και απέσπασαν τον δίκαιο έπαινο και το θερμό χειροκρότημα του κοινού.

     Η διοργάνωση της εκδήλωσης σκόπευε στην ανάδειξη του πλούτου της βυζαντινής μουσικής και στην ευαισθητοποίηση όλων για την καλλιέργεια, ανάπτυξη και διάδοσή της.

          Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι τα «Φώτια 2020» συνεχίζονται την Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου και ώρα 8μ.μ.  με την προβολή της κινηματογραφικής ταινίας «Παραμύθι χωρίς όνομα», μια διασκευή του ομώνυμου βιβλίου της συγγραφέα Πηνελόπης Δέλτα που μεταφέρθηκε με επιτυχία στο σινεμά από την κινηματογραφική ομάδα του «Αγίου Φωτίου». Η είσοδος είναι ελεύθερη για όλους.

Τι είναι το Τριώδιο

Τι είναι το Τριώδιο, από που προέρχεται η ονομασία του και τι εννοούμε όταν λέμε, άνοιξε το Τριώδιο; Πότε ξεκινά και πότε τελειώνει το Τριώδιο; Ποια η σημασία του στη ζωή της Εκκλησίας; Τι έχει καθιερώσει η Εκκλησία μας να γίνεται μέσα στο Τριώδιο; Ποιος εορτάζει μέσα στο Τριώδιο; Ποια η σχέση του Τριωδίου με το καρναβάλι; Πως χρειάζεται εμείς οι χριστιανοί να ζούμε την περίοδο που έχουμε Τριώδιο; Η πνευματική ζωή έρχεται πιο έντονα και γίνεται επίκεντρο της ζωής του ανθρώπου, με λιγότερα κοσμικά γεγονότα. Ο άνθρωπος την περίοδο αφήνει πιο πίσω τα γλέντια, τις αποκριές, τα καρναβάλια, την τηλεόραση και όλα αυτά που τον απομακρύνουν από αυτή την περίοδο που τον βοηθά να ζήσει το Πάσχα. Η περίοδος του Τριωδίου είναι μια περίοδος που βοηθά τον άνθρωπο να ζήσει και τη δική του Ανάσταση μαζί με την Ανάσταση του Χριστού. Είναι περίοδος δακρύων, όχι λύπης, διότι ο χριστιανός είναι χαρούμενος, αλλά δακρύων και συντριβής για τα αμαρτήματα που έχουμε όλοι μας. Μια περίοδος εσωστρέφειας με περισσότερες και μεγαλύτερες ακολουθίες, περισσότερη προσευχή, περισσότερη άσκηση πνευματική και σωματική, περισσότερη προσπάθεια και αγώνα για να μπορέσουμε να βρούμε και να διορθώσουμε τα αμαρτήματά μας. Το Τριώδιο φέτος ξεκινά 9 Φεβρουαρίου 2020.

Η Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου στη Νέα Χαλκηδόνα

Την Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2020 (Τελώνου και Φαρισαίου) ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος κ.Γαβριήλ χοροστάτησε στην ακολουθία του Όρθρου και στη συνέχεια τέλεσε την Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, με τη συμμετοχή κληρικών και άλλων Μητροπόλεων στον Ιερό Καθεδρικό Ναό Αγ. Ευφημίας Νέας Χαλκηδόνος.
Στην ομιλία του ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στο Ευαγγελικό Ανάγνωσμα της ημέρας (Λκ. ιη’. 10-14) και στη σχετική παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου, η οποία σηματοδοτεί την έναρξη του Τριωδίου, της πιο πνευματικής και κατανυκτικής περιόδου του έτους, μιάς περιόδου πνευματικής εγρήγορσης και προετοιμασίας για τη μεγαλύτερη εορτή της Εκκλησίας μας, το Πάσχα.

Εκ της Ιεράς Μητροπόλεως

Συνεχίστηκαν οι βιωματικές δράσεις για παιδιά στο πλαίσιο των «Φωτίων 2020» της Ιεράς Μητροπόλεως Κίτρους

Το δεύτερο βιωματικό εργαστήριο δημιουργικής γραφής με τους Βίους Αγίων, στο πλαίσιο των «Φωτίων 2020», πραγματοποιήθηκε το πρωί του Σαββάτου 8 Φεβρουαρίου στη σοφίτα του Πνευματικού Κέντρου της Ιεράς Μητροπόλεως Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος «Ο Άγιος Φώτιος»,

          Το δεύτερο εργαστήριο ξεκίνησε με ένα παιχνίδι γνωριμίας. Το κάθε παιδί έλεγε το όνομά του και τι προσδοκεί από τη δεύτερη αυτή συνάντηση.

          Έπειτα οι υπεύθυνες του εργαστηρίου, κα Αθηνά Τσιγκαροπούλου, Εκπαιδευτικός–Δρ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας και κα Ροδή Ελευθεριάδου-Μελετλίδου, Εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής, μοίρασαν στα παιδιά ακροστιχίδες που είχαν αναφορά στις μεγάλες αξίες και στα μεγάλα ιδανικά της ζωής: «Οικογένεια, Πίστη, Αγάπη».

          Στη συνέχεια το κάθε παιδί έκανε το δικό του όνομα σε ακροστιχίδα και δίπλα από το κάθε γράμμα του  έγραψε τη λέξη που το χαρακτηρίζει. Το εργαστήριο έκλεισε κάνοντας το κάθε παιδί παζλ με τον Άγιο του ονόματος του.

          Το τέλος επιφύλασσε στα παιδιά μια γλυκιά έκπληξη και μια  μεγάλη υπόσχεση για ένα ακόμη καλύτερο τρίτο εργαστήριο το επόμενο Σάββατο 15 Φεβρουαρίου και πάλι στο Πνευματικό Κέντρο «Ο Άγιος Φώτιος» κατά τις ώρες 12μ.μ. με 1.30μ.μ.

Εορτάστηκε ο Άγιος Παρθένιος στην Κατερίνη

Εορτάστηκε στην Κατερίνη η μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Παρθενίου, Επισκόπου Λαμψάκου.

 

          Οι ιερές ακολουθίες τελέστηκαν στις 6 και 7 Φεβρουαρίου στον Ιερό Καθεδρικό Ναό Θείας Αναλήψεως Κατερίνης (κάτω Ναός Αποστόλου Βαρνάβα), όπου θησαυρίζεται τεμάχιο του ι. λειψάνου του Αγίου και βρίσκεται ο τάφος του μακαριστού Μητροπολίτου Παρθενίου Βαρδάκα, εντός του Μαυσωλείου με τους τάφους των Αρχιερέων.

          Ειδικώς, την Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου το απόγευμα ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. Γεώργιος τέλεσε τρισάγιο επί του τάφου του Προκατόχου του Μητροπολίτου Παρθενίου (Βαρδάκα).

          Στη συνέχεια, ο Σεβασμιώτατος τέλεσε τον Αγιασμό στον οποίο επισυνάφθηκαν τροπάρια του Αγίου και ειδική ευχή υπέρ των καρκινοπαθών, μπροστά από το νεόδμητο Παρεκκλήσιο του εορταζομένου Αγίου.

          Το Παρεκκλήσιο ανεγέρθηκε στον χώρο του Δημοτικού Πάρκινγκ Κατερίνης, προς τιμή του Αγίου και στη μνήμη του Μητροπολίτου Κίτρους Παρθενίου Βαρδάκα του Μακεδονομάχου ως αναγνώριση των αγώνων του υπέρ του Έθνους.

          Στον χώρο του δημοτικού πάρκινγκ (γωνία των οδών Παρθενίου Βαρδάκα και Παρμενίωνος) βρισκόταν το Μητροπολιτικό Μέγαρο του αειμνήστου Μητροπολίτου Κίτρους Παρθενίου Βαρδάκα (1904-1934). Στον αύλειο χώρο υπήρχε ο Ιερός Ναός του Αγίου Παρθενίου. Ολόκληρο το κτηριακό συγκρότημα, Ναός και Μητροπολιτικό Μέγαρο, κατεδαφίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980.

          Με απόφαση και τη συμβολή του Δήμου Κατερίνης αλλά και την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. Γεωργίου, στον ίδιο αυτόν χώρο το 2019 κατασκευάστηκε το Ιερό Παρεκκλήσιο.

          Στον υπαίθριο Αγιασμό συμμετείχαν ο Πρόεδρος και μέλη του Συλλόγου Καρκινοπαθών Πιερίας και πολλοί πιστοί, παρόλο που για πρώτη φορά τελείται ο εορτασμός αυτός ενώπιον του νεόδμητου Ιερού Παρεκκλησίου.

          Στη σύντομη ομιλία του ο Μητροπολίτης κ. Γεώργιος αναφέρθηκε στο πρόσωπο του Αγίου στο οποίο θα τιμάται το Ιερό Παρεκκλήσιο καθώς και στον θυσιαστικό βίο και στην εθνική δράση του Μακαριστού Επισκόπου Κίτρους Παρθενίου Βαρδάκα, ενός ιεράρχη που άφησε ανεξίτηλη την σφραγίδα του στην Πιερία και σε όλη την Μακεδονία, στα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα και της απελευθέρωσης από τον τουρκικό ζυγό.

          Επίσης, ευχαρίστησε όλους όσοι συνέβαλαν στη σύλληψη της ιδέας και στην κατασκευή του Παρεκκλησίου.

          Καθ' όλη τη διάρκεια της τελετής, διάχυτη ήταν η θρησκευτική ευλάβεια και η συγκίνηση των παρευρισκομένων, ιδιαίτερα των μεγαλυτέρων που θυμούνται τον παλαιό Ναό του Αγίου Παρθενίου και το κτηριακό συγκρότημα του άλλοτε Επισκοπείου, πριν την κατεδάφισή τους.

          Να σημειωθεί ότι ο Δήμος Κατερίνης – Οργανισμός Πολιτισμού (Ο.Π.Π.Α.Π) το 2019 εξέδωσε το βιβλίο της  εκπαιδευτικού Ζωής Κουτσουρά με τίτλο «Φάσεις αγωνίας της Μακεδονίας μέσα από πηγές (1850-1935) Κατερίνη στα χρόνια πριν και μετά την απελευθέρωση. Παρθένιος Βαρδάκας (1867-1933): ένας αγωνιστής εθνάρχης της Πιερίας και της Κατερίνης».

Πρόγραμμα Αρχιεπισκόπου

ΤΡΙΤH  11. 02. 2020

Ι. ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΘΗΝΩΝ

12.00  Συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Διπλωματίας, Θρησκευτικών και Προξενικών Υποθέσεων, κ. Κωνσταντίνο Αλεξανδρή

Το παιδί που σώθηκε από τα νερά

Το παιδί που σώθηκε από τα νερά δεν είναι ένα γεγονός τυχαίο, είναι αποτέλεσμα της Θείας Πρόνοιας του Θεού. Ο Θεός το έσωσε από βέβαιο θάνατο μιας και ήταν καταδικασμένο όπως κι άλλα παιδιά στην ηλικία του. Δεν είναι καθόλου τυχαίο με ποια μέσα σώθηκε το παιδί, όπου αυτά τα μέσα είναι και αυτά αποτέλεσμα της Θείας Πρόνοιας, αλλά και της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο. Είναι πάρα πολλά τα σημεία μέσα στην Παλαιά Διαθήκη καθώς και στην Καινή Διαθήκη που βλέπουμε αυτή την αγάπη του Θεού, που προσπαθεί με κάθε τρόπο να μας σώσει. Όταν αφήνουμε τη ζωή μας στα χέρια του Θεού, τότε είμαστε σίγουροι ότι με κάθε τρόπο θα προσπαθήσει να μας σώσει, γιατί απλά είμαστε παιδιά Του. Εμείς περιμένουμε με υπομονή το πότε θα ενεργήσει η Θεία Πρόνοια του Θεού και όχι όποτε θέλουμε εμείς.

O Άγιος Θεόδωρος ο Στρατηλάτης

Άνοιξε το Τριώδιο

Τριώδιο είναι το βιβλίο της Εκκλησιαστικής Ακολουθίας των ύμνων που ψάλλονται από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου, μέχρι και του Μ.Σαββάτου. Με την εμφάνιση και τον βαθμιαίο καταρτισμό του σαρανταήμερου της νηστείας προ του Πάσχα, ακολούθησε και η ανάγκη της δημιουργίας σχετικής ασματικής ποίησης και της συλλογής της σε ένα βιβλίο. Έτσι δημιουργήθηκε το εκκλησιαστικό βιβλίο Τριώδιο, το οποίο αρχικά περιείχε τρεις ωδές. Περιλαμβάνει ιερά ποιήματα από τον 5ο ως τον 15ο αιώνα. Το πρώτο έντυπο του Τριωδίου εξεδόθη στην ελληνική γλώσσα το 1522 μ.Χ. Ονομάζεται Τριώδιο. Η λέξη προέρχεται από το «τρεις ωδές» που σημαίνει οι τρεις ύμνοι που συνηθίζουμε να λέγε στην εκκλησία.
Ξεκινά την πρώτη Κυριακή, που αναφέρεται στο Ευαγγέλιο του «Τελώνη και Φαρισαίου». Τη δεύτερη Κυριακή, που αναφέρεται στο Ευαγγέλιο του «Ασώτου Υιού». Η τρίτη είναι της «Απόκρεω». Η τελευταία Κυριακή της αποκριάς είναι η «Τυρινή» (τυροφάγου). Το τέλος της αποκριάς είναι την αυγή της επόμενης μέρας: η πρώτη μέρα της Σαρακοστής, που ονομάζεται Καθαρά ∆ευτέρα.
Η λέξη αποκριά γενικά δηλώνει ολόκληρο το χρονικό διάστημα των τριών εβδομάδων του Τριωδίου, πριν αρχίσει η περίοδος νηστείας που οδηγεί στη Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα. Όταν λέμε «ανοίγει το τριώδιο», εννοούμε ότι αρχίζουν οι αποκριές. Η πρώτη εβδομάδα του Τριωδίου λέγεται και Προφωνή ή Προφωνέσιμη, επειδή παλιά προφωνούσαν, δηλαδή διαλαλούσαν ότι άρχιζαν οι αποκριές. Η εβδομάδα αυτή λέγεται και αμόλυτη ή απόλυτη, επειδή τότε οι ψυχές των πεθαμένων βγαίνουν στον Πάνω Κόσμο. Η πρώτη εβδομάδα τελειώνει την Κυριακή του Ασώτου.
Η δεύτερη εβδομάδα λέγεται Κρεατινή ή της Κρεοφάγου ή Ολόκριγια, επειδή έτρωγαν κρέας και δεν νηστεύουν Τετάρτη και Παρασκευή. Η εβδομάδα αυτή γιορτάζεται με γλέντια και φαγοπότια χωρίς κανένα θρησκευτικό περιορισμό. Η Κυριακή της εβδομάδας αυτής, η Κυριακή της Απόκρεω, ονομάστηκε έτσι γιατί ήταν η τελευταία μέρα της κρεοφαγίας (από + κρέας) όλης της περιόδου του Τριωδίου.
Η τρίτη εβδομάδα λέγεται Τυρινή ή της Τυροφάγου, επειδή έτρωγαν γαλακτοκομικά προϊόντα. Από τη Δευτέρα, μια εβδομάδα πριν την Καθαρή Δευτέρα, άρχιζε η αποχή από το κρέας και επιβαλλόταν η χρήση τυριού και γαλακτερών σαν ενδιάμεση άσκηση μεταξύ κρεοφαγίας και νηστείας. Από την Καθαρή Δευτέρα, αμέσως μετά την Κυριακή της Τυρινής, όλοι οι κανονισμοί της νηστείας επανέρχονται σε ισχύ. Ωστόσο η ελεύθερη χρήση του κρασιού μετατρέπει αυτή τη Δευτέρα σε αποκορύφωμα της αποκριάς.
Από την προτελευταία Κυριακή, την Κυριακή της Απόκρεω, πήρε την ονομασία της ολόκληρη η περίοδος των τριών εβδομάδων (από Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι Τυροφάγου) πριν από την Καθαρή Δευτέρα, πρώτη μέρα της Σαρακοστής. Όλη αυτή η περίοδος ονομάζεται λαϊκά και χωρίς μεγάλη συνέπεια «αποκριά» ή «αποκριές» ή «απόκριες», δηλαδή μέρες αποχής από το κρέας, σε αντίθεση με τη «Σαρακοστή», δηλαδή τις σαράντα μέρες νηστείας.

 Αποκριά: ετυμολογία, διάρκεια, προέλευση

Αποκριά ετυμολογικά σημαίνει μακριά από το κρέας (εκκλησιαστικά). Είναι η περίοδος προετοιμασίας του ανθρώπου, ψυχικής και σωματικής, για να βιώσει το Θείο Πάθος και την ανάσταση του Σωτήρα Χριστού. H αποκριά διαρκεί τρεις εβδομάδες και ξεκινάει 60 μέρες πριν το Πάσχα.

 Αποκριά (λαογραφικά)

Η περίοδος αυτή συνδυάζεται με το έθιμο του «Καρνάβαλου» που είναι η θεότητα της Αποκριάς. Είναι έθιμο του γλεντιού, της ψυχαγωγίας, του «μασκαρέματος».

 Προέλευση αποκριάς

Η ελληνική αποκριά έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα. Συνδέεται µε την λατρεία του Διονύσου, θεού του κρασιού και των εορτασμών.

 Ετυμολογία της λέξης: καρναβάλι

Η λέξη καρναβάλι ετυμολογικά προήλθε από τις λατινικές λέξεις: κάρνε (κρέας) και λεβάρε (αίρω, σηκώνω): carnem levare που σημαίνει διακοπή της βρώσης κρέατος. Στα ελληνικά η λέξη αποκριά σημαίνει αποχή από το κρέας, παύση της κρεοφαγίας. Η ετυμολογία από το carrus navalis= αμαξίδιο ναυτικό, καρότσι ναυτικό, λόγω του ιερού πλοίου του Διόνυσου, θεωρείται αβάσιμη από τους Έλληνες λαογράφους.

 Εκδοχές για την προέλευση του Καρναβαλιού

• Προέρχεται από τις παγανιστικές τελετουργίες των αρχαίων Ελλήνων και τις γιορτές προς τιμή του
  Διόνυσου, θεού του κρασιού και της ευθυμίας
• Από τα Σατουρνάλια ή τα Λουπερκάλια των Ρωμαίων
• Από την μεταφορά των Καλανδώντων Ρωμαίων από την αρχή του έτους στην αρχή της Άνοιξης
• Από τη συγχώνευση εθίμων που υφίστανται από την αρχαιότητα και έχουν σχέση με την αναγέννηση
  της φύσης
• Γιορτάζονταν και βιώνονταν δυναμικά από το λαό μας. Οι άνθρωποι μεταμφιέζονταν σε σατύρους ή
  φορούσαν μάσκες και ξεχύνονταν στους δρόμους και στις γειτονιές με τολμηρές φράσεις και πράξεις
• Η παράδοση του καρναβαλιού εξαπλώθηκε και σε άλλα μέρη του κόσμου μέσω της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και την ανακάλυψη του Νέου Κόσμου
• Οι παγανιστικές πρακτικές ήταν τόσο βαθιά ριζωμένες που δεν καταργήθηκαν τελείως. Όταν εμφανίστηκε ο χριστιανισμός, αν και οι άνθρωποι σταμάτησαν να λατρεύουν τους θεούς του Ολύμπου, οι συνήθειες των Ελλήνων να μεταμφιέζονται και να γιορτάζουν στους δρόμους παρέμειναν. Σε όλες σχεδόν τις περιοχές της πατρίδας μας γιορτάζονταν οι Αποκριές με τον ίδιο τρόπο, με μικρές διαφορές ή παραλλαγές από περιοχή σε περιοχή.

 Ψυχοσάββατα Αποκριών

Τα Σάββατα της δεύτερης και τρίτης εβδομάδας του τριωδίου, καθώς και το Σάββατο της πρώτης εβδομάδας της Σαρακοστής τα Ψυχοσάββατα, γίνονται οι συνηθισμένες προσφορές κολλύβων για τους νεκρούς, προσφέρονται επίσης πρόσφορα και ψυχούδια (μικρά αρτίδια). Τα Ψυχοσάββατα δεν λούζονταν, ούτε σκούπιζαν για να μην ενοχλούν τους νεκρούς.

 Συνύπαρξη ζωής και θανάτου

Σύμφωνα με τις παγανιστικές αντιλήψεις οι ψυχές των νεκρών έπρεπε να εξευμενισθούν, για να δώσουν καρπό στη γη και να επιτρέψουν το ξεφάντωμα στους ζωντανούς. Στις αρχές περίπου του Μάρτη, που εμείς οι σημερινοί Έλληνες γιορτάζουμε τις Αποκριές, οι αρχαίοι Έλληνες γιόρταζαν τα Ανθεστήρια, τα οποία είχαν διπλό περιεχόμενο. Τα Ανθεστήρια ήταν η γιορτή των λουλουδιών, του κρασιού και του γλεντιού αλλά και ηγιορτή των νεκρών και των ψυχών.
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν, ότι τη δεύτερη ημέρα των Ανθεστηρίων κατά τους λεγόμενους Χοές, άνοιγαν οι πόρτες του Άδη και οι νεκροί ανέβαιναν στον Απάνω Κόσμο, για να ξαναεπιστρέψουν την τρίτη ημέρα κατά τους Χύτρους. Σ’αυτό το διάστημα της παραμονής των νεκρών ανάμεσα στους ζωντανούς, οι τελευταίοι έκαναν στους νεκρούς πολλές τιμές και τους τάιζαν με πανσπερμία δηλαδή ένα παρασκεύασμα από σπόρους δημητριακών και οσπρίων, κάτι σαν τα κόλλυβα. (Ακόμα και σήμερα μια Κυριακή του Φθινοπώρου, της Μισοσπορίτισας, κάνουν παρόμοιο κατασκεύασμα με ανακατεμένους σπόρους και τους πάνε στην εκκλησία για ευλογήσουν την νέα σπορά).
Παρόμοια γιορτή των ψυχών βρίσκουμε και στους Πέρσες, στους Πρώσους και στους υπόλοιπους
Ινδογερμανούς. Η ημέρα των ψυχών και η πιθανή σύνδεσή της με την γιορτή των λουλουδιών και της άνοιξης είναι πολύ παλιά. Ίσως Ινδογερμανική κληρονομιά – και ο Διόνυσος αργότερα μόνον, σαν Θεός της άνοιξης, συνδέθηκε με την γιορτή των νεκρών.

 Τσικνοπέμπτη

ΗΤσικνοπέμπτη είναι μια ετήσια τελετή, της οποίας η αρχή χάνεται μέσα στους αιώνες. Η ημέρα που
τρώγεται κρέας. Η λέξη Τσικνοπέμπτη προέρχεται από τις λέξεις «τσίκνα» (η μυρωδιά του καμένου ψημένου κρέατος) και «Πέμπτη». Η Τσικνοπέμπτη βρίσκεται στο μέσο των 3 εβδομάδων του εορτασμού του καρναβαλιού. Πρόκειται για τη Πέμπτη της 2ης εβδομάδας, της Κρεατινής. Γιορτάζεται την Πέμπτη που είναι 11 ημέρες πριν την Καθαρά ∆ευτέρα. Είναι ημέρα χαράς αλλά και προετοιμασίας για τους Ελληνορθόδοξους χριστιανούς, καθώς η σαρανταήμερη περίοδος της Σαρακοστής πριν το Πάσχα πλησιάζει. Την μέρα αυτή επιβάλλεται από το έθιμο το ψήσιμο κρέατος στα κάρβουνα.

 Καθαρά Δευτέρα (Έθιμα Αποκριάς)

ΗΚαθαρά Δευτέρα είναι το τέλος των Απόκρεω και η πρώτη μέρα της Σαρακοστής. Η λέξη Καθαρή εκκλησιαστικά σημαίνει το ξεκίνημα της κάθαρσης των Χριστιανών που αρχίζει με νηστεία. Από την Καθαρά Δευτέρα ξεκινάει η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Απαραίτητα στοιχεία της αποκριάς θεωρούνται τα κούλουμα και ο χαρταετός.
Ο εορτασμός του καρναβαλιού κλείνει με τα κούλουμα και το πέταγμα του χαρταετού. Με τον όρο κούλουμα, εννοούμε τη μαζική έξοδο του κόσμου στην ύπαιθρο και τον εορτασμό της Καθαράς Δευτέρας έξω στην φύση Τα κούλουμα είναι γνωστά και σαν κούλουμπα, κούμουλες, κουμουλάθες ή κούμουλα. Είναι ένα παραδοσιακό λαϊκό πανηγύρι. Σύμφωνα με τον πατέρα της ελληνικής λαογραφίας Νικόλαο Πολίτη η προέλευση της λέξης είναι λατινική, από το cumulus που εκτός από την σημασία του σωρού, σημαίνει και την αφθονία, το περίσσευμα, το πέρας, αλλά και τον επίλογο.
Η γιορτή της Καθαράς Δευτέρας θεωρείται ο επίλογος των βακχικών εορτών της αποκριάς, οι οποίες ουσιαστικά αρχίζουν την Τσικνοπέμπτη και τελειώνουν την Καθαρά Δευτέρα. Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδος την Καθαρά Δευτέρα καθαρίζουν ό,τι απόμεινε από τα μη νηστίσιμα φαγητά της αποκριάς, διότι και τέτοιου είδους λιχουδιές γεύονται μερικοί, αντί για λαγάνες, χαλβά, ελιές και πίκλες που προτιμούν οι πιο πολλοί, σαν αποτοξίνωση από τα πλούσια φαγοπότια της αποκριάς.
Σε άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως π.χ. στην Ήπειρο, οι νοικοκυρές καθαρίζουν τις κατσαρόλες και όλα τα χάλκινα σκεύη από τα λίπη της αποκριάς με ζεστό σταχτόνερο μέχρι ν” αστράψουν και βάφουν άσπρα τα πεζοδρόμια. Αντίθετα άλλοι βάφουν μαύρα τα πρόσωπά τους με καπνιά ή μπογιά παπουτσιών, καθώς χορεύουν και μεθούν όλη την ημέρα σε υπαίθριες συγκεντρώσεις. Απαραίτητο συμπλήρωμα της Καθαράς Δευτέρας αποτελεί το πέταγμα του χαρταετού, του αστεριού στα ψηλώματα. Τους χαρταετούς τους κατασκεύαζαν παλιά μόνοι τους με καλάμια και χαρτί. Ήθελαν μαστοριά στο ζύγισμα. Αν δεν τα κατάφερνες να τα ζυγιάσεις χαρταετό ψηλά δεν έβλεπες. Με το χαρταετό πέταγαν μακριά κάθε έγνοια του χειμώνα, με τον ερχομό της άνοιξης.
πηγή: http://www.topoikaitropoi.gr

ΜΕ ΛΑΜΠΡΟΤΗΤΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΣΕ Η ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΜΑΚΡΥΜΑΛΛΗ ΨΑΧΝΩΝ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΡΘΕΝΙΟ

Δ Ε Λ Τ Ι Ο Ν  Τ Υ Π Ο Υ

ΜΕ ΛΑΜΠΡΟΤΗΤΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΣΕ Η ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΜΑΚΡΥΜΑΛΛΗ ΨΑΧΝΩΝ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΡΘΕΝΙΟ

Φωτογραφίες: Δημήτριος Παπαϊωάννου, Νικόλαος Καλαφάτης.

Την Πέμπτη 6 και την Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου 2020 η Ανδρώα Κοινοβιακή Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μακρυμάλλη Ψαχνών πανηγύρισε με λαμπρότητα και εκκλησιαστική τάξη τον Άγιο Παρθένιο, επίσκοπο Λαμψάκου τον θαυματουργό, του οποίου τμήμα της Τιμίας Κάρας διαφυλάσσεται από αιώνες στην Ιερά Μονή.

Στην Ακολουθία του Μεγάλου Πανηγυρικού Εσπερινού, την Πέμπτη το απόγευμα, χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, ο οποίος κήρυξε τον θείο λόγο προς τους πιστούς, αναφερθείς στον βίο του Αγίου Παρθενίου και τα παραδείγματά του, στην ταπείνωση, την φιλοθεϊα και την φιλανθρωπία, όπως πρέπει να τα ζει η Εκκλησία του Χριστού.

Πριν την Απόλυση του Εσπερινού, ο Σεβασμιώτατος κ. Χρυσόστομος ευχαρίστησε τους Κληρικούς που προσήλθαν κατά την πανήγυρη, νε πρώτο τον Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο της Μητροπόλεως, Αρχιμ. Νικηφόρο Ευσταθίου, τον Καθηγούμενο της Ι. Μονής Αρχιμ. Ιάκωβο Μπαλωμένο και τους πατέρες της Αδελφότητος, οι οποίοι με πολλή αγάπη και ευγένεια διηκόνησαν τους προσκυνητές που προσήλθαν στο Μοναστήρι και προσκύνησαν με ευλάβεια την Τιμία Κάρα του Αγίου Παρθενίου, ο οποίος θεωρείται προστάτης των καρκινοπαθών, παρακαλώντας έκαστος τον Άγιο, ώστε να πρεσβεύει στον Χριστό για την ψυχοσωματική υγεία όλων των ανθρώπων, τον πολυμελή Χορό της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Ι. Μητροπόλεως, οι οποίοι, υπό την διεύθυνση του κ. Στυλιανού Μπενή - Καθηγητού Βυζαντινής Μουσικής και την συμετοχή των, επίσης Καθηγητών Βυζαντινής Μουσικής, Πρωτοπρεσβ. Αργυρίου Στουραΐτη και κ. Αγγέλου Μαντά, απέδωσαν θαυμάσια και με πιστότητα στο βυζαντινό μέλος, τους Ύμνους της Εορτής.

Ανήμερα της πανηγύρεως, Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου 2020, ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας χοροστάτησε στον Όρθρο και προεξήρχε στη Θεία Λειτουργία, με την συμμετοχή Ιερέων της Χαλκίδος, ενώ ο Ιεροκήρυκας Αρχιμ. Νεκτάριος Ευγενικός κήρυξε τον θείο λόγο προς τους πιστούς και προ της απολύσεως ο Σεβασμιώτατος ευλόγησε το παρατεθέν κόλλυβο του Αγίου.

Το σύνολο των ιερών ακολουθιών μεταδόθηκαν ζωντανά από τον ραδιοφωνικό σταθμό της Ι. Μητροπόλεως (97,7fm).

Συγκροτήθηκε σε σώμα το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμορφώσεως

ΙΕΡΑ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΘΗΝΩΝ

ΙΔΡΥΜΑ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΕΩΣ

ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ ΣΕ ΣΩΜΑ ΤΟ ΝΕΟ Δ.Σ. ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΕΩΣ

Υπό την προεδρία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου συνήλθε σήμερα, 7 Φεβρουαρίου 2020, το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμορφώσεως (Ι.Π.Ε.).

Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης συγκροτήθηκε σε Σώμα το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Ι.Π.Ε., βάσει του Κανονισμού λειτουργίας του Επιμορφωτικού και Ερευνητικού Εκκλησιαστικού Ιδρύματος (Φ.Ε.Κ. τ. Β΄ 269/2015, όπως τροποιήθηκε Φ.Ε.Κ. τ. Β΄ 5152/2019).

Η νέα, επταμελής, σύνθεση του Δ.Σ., τριετούς θητείας, έχει ως ακολούθως:

Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, πρόεδρος του Δ.Σ.

Τακτικά μέλη του Δ.Σ.:

Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρας.

Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος κ. Γαβριήλ.

Πανιερώτατος Μητροπολίτης Φαναρίου κ. Αγαθάγγελος.

Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης Βαρνάβας Θεοχάρης, πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών (ταμίας)

Γεώργιος Φίλιας, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Γρηγόριος Λακιώτης, Διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής «Ευαγγελισμός» (γραμματέας).

Το Δ.Σ. όρισε ως αναπληρωτή πρόεδρο, σε περίπτωση πρόσκαιρου κωλύματος του προέδρου, τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρα.  

Επίσης, ορίστηκαν και δύο αναπληρωματικά μέλη, ήτοι: α) Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Θερμοπυλών κ. Ιωάννης και β) ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Θαυμακού κ. Ιάκωβος.

Στη συνεδρίαση συμμετείχαν, εκτός των ανωτέρω, ο πανοσιολογιώτατος αρχιμανδρίτης π. Θεολόγος Αλεξανδράκης, αναπληρωτής διευθυντής του Ι.Π.Ε., ο κ. Κων. Καλτσάς, επιστημονικός σύμβουλος του Ι.Π.Ε. και η κυρία Χρστίνα Αϊβαλιώτου, ειδική γραμματέας του Δ.Σ.

Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος εξέφρασε τις θερμές του ευχαριστίες προς τα μέλη του Δ.Σ., εξήρε το έργο που επιτελείται από το Ι.Π.Ε, ενώ ευχήθηκε στα νέα μέλη του Δ.Σ. για ευόδωση του σκοπού και των στόχων του Ιδρύματος. 

Τα θέματα που συζητήθηκαν αφορούν στην αποτίμηση της μέχρι σήμερα πορείας του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμορφώσεως και την ένθερμη ανταπόκριση και υποστήριξη του έργου του από όλες τις συνεργαζόμενες Ιερές Μητροπόλεις, στην επέκταση των συνεργασιών και Συμφώνων Συνεργασίας, όπως προκύπτει από το ζωηρό ενδιαφέρον που εκδηλώνεται από διάφορους εκκλησιαστικούς, εκπαιδευτικούς και κοινωνικούς φορείς. Τέλος, διαμορφώθηκε ο σχεδιασμός για τη συγκρότηση του προγραμματισμού δράσεων της επόμενης τριετίας, 2021-2023.